Diverse media maken melding dat het slikken van omega 3 supplementen wel eens de reinste geldverspilling zou kunnen zijn. De reden hiervoor is een recente ontdekking dat niet visolie de Inuït beschermt tegen hart- en vaatziekten, maar een genetische aanpassing. Daar zitten we dan met onze dure potjes visolie in de kast. Of is er ook een andere kant van dit verhaal?
Hoewel de term Inuït veel mensen niks zegt, gaat het hier eigenlijk gewoon om de Eskimo’s. Mensen die in het noorden van Canada en Groenland wonen. In deze gebieden is het erg koud en groeit er niet zo veel, wat resulteert in een opmerkelijk dieet: ruim 75% bestaat uit vet en eiwit. Deze mensen hebben van nature een low-calorie dieet. Paleo ten top! Het woord Eskimo betekent ‘rauwe vleeseter’ en werd vroeger gebruikt als scheldwoord, vandaar dat we nu spreken over de Inuït.
Het merkwaardige aan het artikel is dat het nu lijkt alsof we allemaal visolie slikken omdat de Inuït gezonde aderen hebben door het eten van veel vis. Dat vind ik een vreemde aanname en raakt kant-noch-wal.
De conclusie die door de journalisten wordt getrokken is wel erg voorbarig. In het originele onderzoek is de conclusie:
Thus, the Inuit have genetic and physiological adaptations to a diet rich in PUFAs.
Oftewel: de Inuït hebben zich genetische aangepast om beter overweg te kunnen met meervoudige vetzuren zoals omega 3 en 6. We wisten al uit andere onderzoeken dat wij mensen in staat zijn om ons aan te passen aan onze omgeving. Om nu vervolgens te concluderen dat het eten van visolie zinloos is, lijkt me wel erg kort door de bocht.
Een pikant detail is dat de Inuït gemiddeld 15 jaar eerder sterven dan de gemiddelde westerling. Bovendien kunnen we een voedingspatroon van mensen die in de vrieskou leven niet vergelijken met bewoners van een zonnig klimaat. Om over het verschil tussen een bewerkt en onbewerkt voedingspatroon maar te zwijgen. De Inuït eet onbewerkt, wij westerlingen gaan prat op fabrieksvoeding.
Toch wel visolie slikken?
Het slikken van visolie staat al langer ter discussie. Uitgebreide meta-analyses (het combineren van meerdere grote goed opgezette studies) naar het effect van visolie trekken het wondermiddel in twijfel: er zou geen effect op ons cardiovasculaire stelsel zijn waar te nemen. Zijn we dan nu weer het slachtoffer van marketeers die potjes visolie willen verkopen?
Een ander probleem is de belabberde kwaliteit van veel visolie. Je kunt zelf thuis je visoliecapsules openen en er aan ruiken en voelen. Vaak ruikt het ranzig en is de olie stroperig en plakkerig: indicaties dat het is geoxideerd. Dit is allemaal ook niet zo gek. De grote ketens verkopen tegenwoordig voor een paar euro al een grote pot met visoliecapsules. Dat kan nooit van een goede kwaliteit zijn, wie houdt nu wie voor de gek?
Wat doe ik zelf?
In het voedingspatroon van de oermens was volgens onderzoek een omega 3 & 6 verhouding van 1:1 niet ongewoon. Nu is dat 1:40. We krijgen dus 40x zoveel omega 6 ten opzichte van omega 3 binnen dan onze voorouders. In onze westerse voeding treffen we bijna alleen maar omega 6 aan. Bewerkte voedingsmiddelen, granen, pinda’s, peulvruchten, industrie vlees, kweekvis: allemaal rijk aan omega 6. Omdat we zoveel omega 6 eten, zijn onze enzymen zeer druk bezet waardoor ze geen tijd meer hebben om de plantaardige omega 3 vetzuren te activeren. Plantaardige omega 3 (ALA) zit onder andere in chiazaad, walnoten en lijnzaad. Als we minder omega 6 binnenkrijgen, kunnen we omega 3 vetten makkelijker zelf activeren. Geactiveerde omega 3 (EPA & DHA) zit ook kant-en-klaar in algen en wilde vis. Het beste is dus om minder omega 6 te eten en meer omega 3. Dus minder graan en meer wilde vis. Voor de zekerheid slik ik zelf algenolie capsules. De vissen maken de lange keten omega 3 vetzuren nauwelijks zelf, maar halen het uit algen. Waarom zou ik de vissen lastig vallen, terwijl ik de juiste omega 3 vetzuren uit algen kan eten? Algen staan aan het begin van de voedselketen en zijn zeer zuiver. Visolie laat ik liever staan.
